Koppermaandag wordt gevierd op de eerste maandag na Driekoningen, dus de eerste maandag na 6 januari. Dit jaar valt Koppermaandag op 13 januari.
De Koppermaandag stamt uit de tijd van de gilden. Het was van oudsher een dag waarop drukkers feestelijk de start van het nieuwe jaar vierden en hun baas een mooi drukwerk aanboden, hun Kopperprent. In ruil daarvoor trakteerde de werkgever zijn medewerkers. Dat liep volgens de verhalen vroeger nog wel eens uit op een flinke braspartij. Daar is nu allang geen sprake meer van. Maar voor degenen die betrokken zijn bij het Grafisch Centrum Groningen, is Koppermaandag wel een feestelijk begin van het nieuwe jaar.
Op de Kopperprent van het Grafisch Centrum Groningen staat steeds een schilderij afgebeeld van een van de schilders van de bekende Groninger kunstenaarsgroep De Ploeg. Het waren namelijk leden van De Ploeg die het Grafisch Centrum ruim zestig jaar geleden oprichtten. Voor de Kopperprent van 2025 is gekozen voor het door George Martens in 1927 geschilderde Kattendiep in de regen dat eigendom is van Stichting De Ploeg en in bruikleen is bij het Groninger Museum. De Kopperprent is gedrukt op de milieuvriendelijke achtkleuren-drukpers van MarneVeenstra in Groningen.
Het Grafisch Centrum geeft al sinds 1996 jaarlijks een Koppermaandagprent uit, die is gemaakt naar een schilderij van een Ploegschilder waarop een typerende Groninger voorstelling is afgebeeld. Zo waren er Kopperprenten van onder meer Johan Dijkstra, Jan Altink, Hendrik Werkman, Jan van der Baan, Jan van der Zee, George Martens, Job Hansen, Ruurd Elzer en Jan Wiegers. Ook van George Martens, die Kattendiep in de regen schilderde, verscheen al eerder een Kopperprent.
De landschappen die diverse Ploeg-leden schilderden zijn bekend. De schilders van De Ploeg maakten echter ook ander werk, zoals portretten en stillevens. En sommigen van hen legden ook het ‘moderne’ leven in café’s en de stad vast op schilderijen. Vooral George Martens heeft het stadsleven en de dynamiek van de stad vaak afgebeeld. Het dit jaar op de Kopperprent afgebeelde schilderij is daarvan een treffend voorbeeld.
George Martens
George Martens (1894-1979) was een geboren en getogen Groninger. Martens maakte al op jonge leeftijd kennis met de schilderkunst, want zijn vader – die een café dreef – was een enthousiast amateurschilder. Het was dan ook geen verrassing dat Martens, na eerst een andere opleiding te hebben gedaan, de dagopleiding van kunstacademie Minerva ging volgen. Tijdens de jaren op de kunstacademie leerde hij zijn latere vrouw Alida Pott kennen, maar onder meer ook Jan Wiegers en Johan Dijkstra, met wie hij later samenwerkte in De Ploeg.
Aanvankelijk was Martens vooral actief als schilder van portretten. Maar al snel ging zijn aandacht ook uit naar het vastleggen van stadsgezichten en meer in het algemeen naar de ‘dynamiek’ van de stad. Hij ontwikkelde daarbij ook een expressionistische, spontane en kleurige manier van schilderen. Met zijn belangstelling voor het stadsleven onderscheidde Martens zich van zijn Ploeg-collega’s. De dynamiek die Martens wilde schilderen, kon hij overigens eveneens vinden bij bijvoorbeeld sportwedstrijden en paardenraces, die hij ook afbeeldde op schilderijen. En net als de andere leden van de Ploeg, schilderde Martens geregeld landschappen, vooral later in zijn loopbaan.
Martens woonde met zijn vrouw Alida Pott aan het Kattendiep in het centrum van de stad Groningen. Diverse schilderijen die hij maakte vallen te situeren in de directe omgeving van hun huis: Kattendiep, Schuitendiep. Dat geldt ook voor het schilderij Kattendiep in de regen uit 1927, dat dit jaar is afgebeeld op de Koppermaandagprent. Martens wist het Kattendiep op de voor hem rond 1927 kenmerkende, losse manier van werken zo vast te leggen, dat het schilderij de kilte van een natte herfstdag laat zien, maar tegelijkertijd kleurig is en beweging, sfeer en warmte uitstraalt.
Het Grafisch Centrum geeft ook ieder jaar een interne prent uit voor 'leden/betrokkenen' van het centrum.
>>> Bekijk 2025 hier